Bildiri Konusu:Fen Bilimleri Eğitimi


Ortaokul Öğrencilerinin Uzay Konusuyla İlgili Bilgilerinin Çiz-Yaz-Anlat Tekniği Kullanılarak Belirlenmesi
Dünya, Güneş ve Ay’ın yapısı ve özellikleri, yıldızlar, kuyruklu yıldız, güneş tutulması, ay tutulması gibi birçok gök cismi ve olayı astronomi içerisinde ele alınmakta ve eski zamanlarda olduğu gibi günümüzde de insanların ilgisini çekmektedir. Astronomi ile ilgili konuların eğitiminin ise ilkokul üçüncü sınıftan başlayıp üniversiteye kadar devam ettiği görülmektedir. Yapılan bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin uzay hakkında sahip oldukları kavramsal bilgilerini çiz-yaz-anlat tekniği ile ortaya çıkarmaktır. Araştırma nitel bir çalışma olup tarama modeline göre desenlemiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Kars ili merkeze bağlı bir ortaokulda öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan öğrencilerden 35’i 5. sınıf, 32’si 6. sınıf, 37’si 7. sınıf ve 25’i de 8. sınıf öğrencisidir. Öğrencilerden alınan çizimler doğrultusunda belirtilen kavramlar belirlenmiş ve her bir kavram için frekans ve yüzdelik hesaplanmıştır. Sonrasında ise öğrencilerin bu konudaki yazılı anlatım metinleri incelenmiştir. Çizimlerden farklı olan kavramlar ayrıca not edilmiş, bu kavramların öğrenciler tarafından doğru ya da yanlış olarak açıklanıp açıklanmadığı belirlenmiştir. Araştırmanın son aşamasında da görüşme için seçilen öğrencilerden elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Uzay ile ilgili öğrenci çizimlerinde Güneş, %79.1 ve Dünya %64.3 ile en çok çizilen gök cismi olmuştur. Öğrencilerin yazılı anlatımlarında da Güneş kavramı bütün sınıflarda en çok kullanılan kavram olmuştur. Yapılan araştırmada öğrencilerin kullandığı kavramların işlenen ünitelere yönelik olduğu görülmektedir. Güneş ile ilgili, Güneş’in katmanları ve Ay’ın evreleri üst başlıklarında yer alan kavramlar yalnızca 5. sınıf öğrencileri tarafından kullanılmıştır. Bunun yanında tutulmalar üst başlığındaki kavramlar ise yalnızca 6. sınıf öğrencileri tarafından kullanılmıştır. Bütün bu kavramların kullanım sıklığı sınıf olarak ayrıca değerlendirildiğinde eğitim öğretim programlarında yer alan kazanımlar doğrultusunda olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Uzay, Ortaokul, Çiz-Yaz-Anlat Tekniği