Bildiri Konusu:Fen Bilimleri Eğitimi


Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Proje Hazırlamada Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri
Günümüz bilgi toplumunda sahip olunması beklenilen birey yeterlilikleri düşünüldüğünde, olaylara bilim insanı gibi yaklaşabilen, günlük hayatta karşılaştığı sorunlara çözüm üretebilen, bilginin kaynağını araştıran, sorgulayan, açıklayan ve tartışan, üreten, yapıcı ve yaratıcı bireylerin yetiştirilmesi öngörülmektedir. Bu beklentileri gerçekleştirmek için örgün ve yaygın eğitim kurumlarında buna yönelik eğitimlerin geliştirilmesi, buralarda uygulanan öğretim programlarının güncellenmesi ile öğrencilerin kendi görüşlerini rahatça açıklayabilecekleri gelişim düzeylerine uygun bu yeterlilikleri kazandırması gerekmektedir.
Proje, önceden belirlenmiş bir süre içinde değişim oluşturmayı hedefleyen, birbiriyle ilişkili amaç ve hedefleri olan, uygulanması sonucunda çeşitli ürünlerin ortaya konduğu bir çalışmadır (MEB, 2015). Projeler öğrencilerin gerçek yaşam ile ilgili problemleri incelemeleri, çözüm bulmaları ve aktif öğrenen bireyler olmalarını sağlamaları bakımından önemlidir (Barak ve Dori, 2005). Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, proje hazırlama ve hazırlatma süreci ile ilgili karşılaşılan problemleri, bu problemlerin nedenlerini ve çözüm yollarını fen bilimleri öğretmen görüşleri doğrultusunda ortaya koymaktır. Çalışmamızda nicel araştırma yöntemlerinden olan tarama araştırma yöntemi kullanılmıştır. Ayrıca çalışma grubu olarak Doğu Anadolu bölgesinde bir ilde 96 farklı ortaokulda görev yapan 71 (%53) kadın, 63 /%43) erkek olmak üzere toplam 134 fen bilimleri öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen Proje Hazırlama Görüş Anketi kullanılarak veriler elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilere göre; araştırmamıza katılan öğretmenlerin %45 lisans eğitiminde proje hazırlama eğitimi aldığı, %55 herhangi bir eğitim almadığı görülmüştür. Öğretmenlerimizin %9 daha önce proje hazırlama ile ilgili hizmet içi eğitim aldığı, %91’in ise eğitim almadığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerimizin daha önce proje hazırlama yönelik seminer ve konferans eğitiminde %18 katılmış, %82 katılmamıştır. Öğretmenlerimizin %77’si proje hazırlamaya yönelik kurs veya seminer açılırsa katılmak istediklerini %23’ü katılmak istediklerini belirtmişlerdir. Öğretmenlerimiz proje hazırlama sürecinde % 17 ‘si kendilerine maddi destek verildiğini %83’ü maddi destek verilmediğini belirtmişlerdir. Katılımcılar proje hazırlarken en çok %18’i zamana, %40’ı maddi destek, %20’si akademik destek, %22’si motivasyon ihtiyaç duyacaklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların %33’ü proje hazırlama kendilerini yeterli olarak görürken, %67’si yeterli görmemektedir. Katılımcıların %63’ü proje hazırlama hakkında görüşme yapmak istemekte, %37’si ise istememektedir. Katılımcılardan %53’ü daha önce bir proje hazırlamış, %47’si herhangi bir proje hazırlamamıştır. Katılımcılar proje hazırlarken en çok zorlandığı basamakları %78’i hazırlama, %16’sı yazma, %6 sunma olarak belirtmişlerdir.
Proje hazırlama sürecinde öğretmenlerin karşılaştıkları problemler ve nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz. Proje hazırlama sürecinde ortaya çıkan problemler için çözüm önerileri. Bu bulgular ışığında fen bilimleri öğretmenlerinin madde ve manevi desteklere ihtiyaçları olduğu tespit edilmiştir. Bu ihtiyaçlarının MEB ve diğer kurumlar tarafından karşılanması önem arz etmektedir.
MEB.(2015). Temel Eğitim Genel Müdürlüğü İlköğretim Öğrencilerine Yönelik IX. Matematik ve Fen Bilimleri Proje Çalışması Uygulama Kılavuzu. Ankara
Barak, M., ve Dori, Y. J. (2005). Enhancing undergraduate students' chemistry understanding through project‐based learning in an IT environment. Science Education, 89(1), 117-139.

Anahtar Kelimeler: Fen Eğitimi, Fen Bilimleri Öğretmeni, Proje