Bildiri Konusu:Fen Bilimleri Eğitimi


Biçimlendirici Değerlendirme Sınıf İçi Gözlem Formu Geliştirme Çalışması
Bu çalışmada, sınıf içi uygulamalarda kullanılan biçimlendirici değerlendirmeyi gözlemleyebilmek ve biçimlendirici değerlendirmeyi kullanan öğretmenlerin performanslarını değerlendirmek amacıyla bir gözlem formu geliştirilmesi amaçlanmıştır. Biçimlendirici değerlendirme sürecinde genel olarak öğrencinin öğrenmesi ile ilgili bilgiler ortaya çıkarılarak, bu bilgiler yorumlanır ve sonrasında elde edilen bilgiler kullanılarak öğrencinin öğrenme hedefine ulaşmasını sağlayacak şekilde öğrenciye geri bildirimde bulunulur veya öğretimde düzenlemelere gidilir (Moss ve Brookhart, 2009). Mevcut çalışmada biçimlendirici değerlendirme için Moss ve Brookhart (2009) tarafından yapılan tanım benimsenerek, biçimlendirici değerlendirme süreci, öğrenci başarısını arttırmak için öğretmen ve öğrencilerin birlikte, sürekli sistematik bir şekilde kanıt toplamalarını gerektiren aktif ve kasıtlı bir öğrenme süreci olarak kabul edilmiştir. Biçimlendirici değerlendirme sürecini şekillendiren 3 ana soru olduğu görülmektedir: 1) Nereye gidiyoruz? 2) Şimdi neredeyiz? 3)Boşluğu nasıl kapatırız?. Çalışma kapsamında bu sorular biçimlendirici değerlendirme boyutlarını oluşturmaktadır (Gotwals vd., 2015). Biçimlendirici değerlendirme boyutlarındaki sorulara cevap verebilmek amacıyla süreçte yapılması gereken işlemler biçimlendirici değerlendirme bileşenlerini oluşturmaktadır. Bu çalışmada kullanılan biçimlendirici değerlendirme bileşenleri; öğrenme hedeflerinin ve başarı kriterlerinin paylaşılması, soru tipleri/elde edilen bilgi, bilgiyi elde etme stratejileri, öz-değerlendirme, akran değerlendirme, geri bildirim döngüleri ve öğretimsel kararlar/düzenlemelerdir (Gotwals vd.,2015). Biçimlendirici değerlendirme sınıf-içi gözlem formunun geliştirilmesinde Gotwals vd., (2015) tarafından oluşturulan biçimlendirici değerlendirmenin uygulama süreci boyutları kullanılmıştır. Bu boyutlar Türkçe’ye çevrilmiş ve 3 boyutun toplam 7 bileşenini içerecek şekilde rubrik geliştirmiştir. Rubrik geliştirilirken Dell ve Dell (2016) ve Gotwals vd.(2015) tarafından çalışmalarında kullanılan ilgili uygulama boyutlarını değerlendirme için kullandıkları maddelerden faydalanılmıştır. Oluşturulan form uzman görüşü için 2 ayrı uzmana gönderilmiştir. Uzmanlardan gelen dönütler doğrultusunda forma son şekli verilmiş ve sınıf içi video kayıtlarının değerlendirilmesinde kullanılmıştır. Biçimlendirici değerlendirme sınıf-içi gözlem formu analitik rubrik şeklinde; biçimlendirici değerlendirmenin her bir boyutuna ait bileşenleri ‘Başlangıç-Orta/Gelişen-Etkili ve Uzman’ olmak üzere başlangıç seviyesinden uzman seviyesine doğru ayrıntılı açıklanarak performans göstergeleri oluşturulmuştur.
Anahtar Kelimeler: biçimlendirici değerlendirme, sınıf içi gözlem formu