Bildiri Konusu:Fizik Eğitimi
Ukrayna (2022) Ulusal Fizik Öğretim Programı ile Türkiye (2018) Ulusal Fizik Öğretim Programlarının Karşılaştırılması
Fizik Eğitimi alanında program geliştirme çalışmalarının zenginleşmesi, bu alanda yapılacak tüm nitelikli çalışmaların artmasına bağlıdır. Ülkemizde Fizik Eğitimi alanında, uluslararası program karşılaştırmaları bağlamında gerçekleşen çalışmalar oldukça sınırlıdır. Türkiye ile Hong Kong (Cerit- Berber, 2015); Malezya (Kırtak ve Er, 2011); Kanada, Singapur (Türk, Ünsal ve Karadağ 2016); Gürcistan (Kurt, 2022) programlarının karşılaştırılması, bu alanda yapılan sınırlı çalışmalardan bazılarıdır. Bu araştırmada, Ukrayna ile Türkiye Fizik Öğretim programı karşılaştırılmak istenmiştir. Araştırmanın modeli; doküman incelemesine dayalı tarama modelidir. Ülkemizin Fizik Öğretimi programına (2018), http://mufredat.meb.gov.tr/ adresinden, Ukrayna Fizik öğretimi programına ise, https://mon.gov.ua/ adresinden ulaşılmıştır. Ukrayna’nın ulusal dilinde yazılmış olan program, Ukraynalı araştırmacı ile birlikte Türkçe ’ye çevrilmiştir. Ukraynalı araştırmacının, fizik kitapları, fizik sınıflarına ait fotoğraf, belge gibi dokümanlarına ve bireysel çabalarına da yer verilmiştir. Ukrayna’nın güncel programında savaş önlemlerinin alındığı ifade edilmektedir. Araştırma sonuçlarına göre, Ukrayna Fizik Öğretim programının proje merkezli yapısının öne çıktığı tespit edilmiştir. Öğrenciler en az bir tane proje yapmak durumundadır, proje öğretmen veya öğrenci tarafından seçilebilir. Ukrayna’da 10. ve 11. sınıflarda; temel seviyede haftada 3 saat, toplamda ise 105 saat fizik dersi işlenmektedir. 10. ve 11. Sınıflarda ileri seviyede fizik dersleri ise, haftada 6 saat olmak üzere toplamda 210 saat işlenmektedir. Türkiye’de ise bu sayının 9. ve 10. Sınıflarda toplamda 72, 11. ve 12. sınıflarda ise toplamda 144 saat işlendiği görülmektedir. Bu bağlamda Ukrayna’da Fizik dersleri saatinin daha fazla sayıda olduğu tespit edilmiştir. Programda belirtilen öğrencilerden sahip olması beklenen yetkinlikler Türkiye’de 8 başlıkta ifade edilirken, Ukrayna’da ise 10 tane yetkinlik çerçevesi bulunmaktadır. Farklı olarak, Doğa Bilimleri yetkinliği ve çevre okuryazarlığı yetkinliği yer almaktadır. Ukrayna’da fizik konularının problem çözümünde matematiksel becerinin ön planda ve daha yoğun yer aldığı gözlenmektedir. Her iki program da öğrencilerin ezberden uzak, Fiziğin Doğasını anlamlı öğrenmesini destekleyecek kazanımlardan oluşmaktadır. Bu araştırmada, her iki ülkenin Fizik Öğretim programı arasındaki benzerlik ve farklılıkların incelenmesine ve yorumlanmasına yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Türkiye Ulusal Fizik Öğretim Prgramı, Ukrayna Fizik Öğretim Programı, Fizik Eğitimi