Bildiri Konusu:Fen Bilimleri Eğitimi


Bilgiyi Anlamlandırma: Öğrencilerin Madde ve Değişim Tartışma Etkinliklerindeki Söylemlerinin Anlamlandırma Epistemik Oyunu ile İncelenmesi
Fen eğitimcileri öğrencilerin bilginin kaynağını araştıran, sorgulayan, açıklayan, tartışan ve ürüne dönüştüren bireyler olarak yetiştirilmesini hedeflemektedir. Bu hedeflere ulaşabilmek için öğrencilerin bilgiyi nasıl inşa ettikleri ve bilimsel kavramları anlamlandırma süreçleri bilinmelidir. Anlamlandırma epistemik oyunu anlamlandırma sürecini inceleyen, muhakeme süreçlerini tanımamıza ve analiz etmemize izin veren bir teorik çerçeve çizmektedir (Ford, 2012; Odden ve Russ, 2018). Bu çalışmada 5. sınıf öğrencilerinin madde ve değişim ünitesindeki grup çalışmasına dayalı tartışma etkinliklerinde bilgiyi nasıl anlamlandırdıklarının, anlamlandırma epistemik oyunu ile incelenmesi amaçlanmıştır.
Bu çalışmada, nitel araştırma desenlerinden olan eylem araştırması kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, Şanlıurfa’daki bir devlet ortaokulunun 5. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Bu çalışmada 3-4 kişilik öğrencilerden oluşan grupların madde ve değişim ünitesiyle ilgili hazırlanan tartışma etkinliklerindeki söylemlerine odaklanılmıştır. Çalışmanın verileri öğrencilerin grup tartışmaları sırasındaki söylemlerinin ses ve görüntü kaydı alınarak toplanmıştır. Çalışmada kullanılan etkinlikler Marzano ve Kendall’ın (2007) bilişsel taksonomisine uygun olarak geliştirilmiştir. Marzano'nun taksonomisindeki dört bilişsel seviye kullanılmıştır. Bu bilişsel seviyeler geri getirme, anlama, analiz ve bilgi kullanımıdır. Veri analizinde, öğrenci söylemleri Odden ve Russ’ın (2018) anlamlandırma epistemik oyunu dâhilindeki i) bilgi çerçevesinin bir araya getirilmesi, ii) bir eksikliği ya da tutarsızlığı farketmek, iii) açıklama üretmek ve iv) çözüm kodlarından yararlanılmıştır. Odden ve Russ’ın (2018, 2019a) sunduğu anlamlandırma epistemik oyun çerçevesi öğrencilerin öğrenmesini analiz etmeyi, anlamlandırma sürecine ne zaman katıldıklarını belirlemeyi, anlamlandırma sürecini teşvik etmeyi ve desteklemeyi sağlamaktadır.
Aktif öğrenme ortamlarında öğrenci katılımına ilişkin mevcut alanyazın zengin bir iç görü sağlamış olsa da, anlamlandırmayı kullanarak öğrenci söylemini analiz etmek, öğrenci öğrenmesinde işbirlikli etkinliklerin rolünü ortaya çıkarmak için yeni bir mercek sağlayarak mevcut alanyazını güçlendirecektir. Marzano ve Kendall’ın (2007) bilişsel taksonomisine uygun olarak hazırlanmış tartışma etkinlikleri epistemik formla çerçevelenmiş anlamlandırma yaklaşımı ile anlaşılması zor olan cevap oluşturma sürecini analiz edecek bir yaklaşımla mevcut alanyazına katkı sağlayacaktır. Araştırmadan elde edilen bulgular tartışılarak önerilerde bulunulacaktır.

KAYNAKLAR

Ford, M. J. (2012). A dialogic account of sense-making in scientific argumentation and reasoning. Cognition and Instruction, 30(3), 207-245.
Marzano, R. J., & Kendall, J. S. (2007). The new taxonomy of educational objectives. Corwin Press.
Odden, T. O. B., & Russ, R. S. (2018). Sensemaking epistemic game: A model of student sensemaking processes in introductory physics. Physical Review Physics Education Research, 14(2), 020122.
Odden, T. O. B., & Russ, R. S. (2019a). Defining sensemaking: Bringing clarity to a fragmented theoretical construct. Science Education, 103(1), 187-205.
Anahtar Kelimeler: Anlamlandırma, Anlamlandırma Epistemik Oyunu, Grup Tartışması, Madde ve Değişim