Bildiri Konusu:Fen Bilimleri Eğitimi


8. Sınıf Öğrencilerinin “DNA ve Genetik Kod” Ünitesini Okuma Süreçlerinde Kullandıkları Stratejilerin Örneklerle Gösterimi
Bu araştırmanın amacı 8. sınıf öğrencilerinin “DNA ve Genetik Kod” ünitesini okurken kullandıkları stratejileri örnekler üzerinde göstermektir. Bu stratejilerin öğrencilerin okuma süreçlerine yönelik örnekler üzerinde gösterildiğinde çok daha anlaşılır ve açık olabileceği düşünülmektedir. Araştırmada Ardahan il merkezindeki bir okulun 8. sınıfında öğrenim gören farklı genel başarı not ortalamalarına sahip olan öğrencilerin 8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı’nda yer alan “DNA ve Genetik Kod” ünitesini okurken kullandıkları bilişsel ve üstbilişsel stratejiler tespit edilmiştir. “DNA ve Genetik Kod” ünitesi 8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı’ndan seçilmiştir. Ayrıca bu ünite belirlenirken fen bilimleri öğretmenleri ile biyoloji öğrenme alanında uzman olan öğretim üyesinin görüşlerine başvurulmuştur. Yapılan nitel araştırmada bazı 8. sınıf öğrencilerine odaklanılmıştır. Ayrıca araştırma “durum çalışması” olarak özelleştirilmiştir. Araştırma 2019-2020 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Ardahan il merkezindeki bir ortaokulun 8. sınıfında öğrenim gören 6 öğrenci ile yürütülmüştür. Öğrenciler; “DNA ve Genetik Kod” ünitesini okurken araştırmacı tarafından kamera kaydı eşliğinde gözlenmiş, her bir öğrencinin üniteyi okurken kullandıkları bilişsel ve üstbilişsel stratejilerin fotoğrafları çekilmiş, öğrencilerin kullandıkları bilişsel ve üstbilişsel stratejilerin belirlenmesi için öğrencilerden üniteyi okurken sesli düşünme yapmaları istenmiştir. 8. sınıf öğrencilerinin üniteyi okuma süreçlerindeki kullandıkları stratejilerin bilişsel ya da üstbilişsel olup olmadığını belirlemek amacıyla öğrencilerin üniteyi okumalarının ardından bilişsel ve üstbilişsel stratejileri kullanma amaçlarına yönelik onlarla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Öğrencilerin “DNA ve Genetik Kod” ünitesini okuma süreçlerine ait olan gözlem kayıtları ile üniteyi okumalarının sonrasında onlarla yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen verilerin çözümlemeleri yapılmıştır. Çözümlemeleri yapılan veriler analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarından hareketle 8. sınıf öğrencilerinin not alma, şekil üzerinde not alma gibi bilişsel stratejiler ile renkli kalemle kelimenin altını çizerek okuma/yuvarlak içine alma, fosforlu kalemle kelimenin üstünü/altını çizerek okuma/ipucunun altını çizme şeklindeki üstbilişsel stratejilerin kamera kaydı ve fotoğraflar, yarı yapılandırılmış görüşmeler yardımı ile kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu stratejilerin öğrencilerin DNA VE Genetik Kod” ünitesine ait fen metni üzerinde farklı öğrencilerin farklı bilişsel ve üstbilişsel strateji kullanımlarının örneklerle anlatılarak ifade edilmesinin bu stratejilerin daha anlaşılır hale gelmesi ve öğretimleri noktasında çok daha etkili olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: DNA ve Genetik Kod Ünitesi, Bilişsel ve Üstbilişsel Stratejilerin Örneklerle Gösterimi, 8. Sınıf Öğrencileri