Bildiri Konusu:Fen Bilimleri Eğitimi


FEN BİLGİSİ EĞİTİMİ ALANINDA BECERİ TEMALI YÜRÜTÜLEN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN EĞİLİMLERİNİN İNCELENMESİ
Beceriler fen eğitimi alanında oldukça önemli bir yere sahiptir. Yaklaşık son yirmi yılda uygulamaya alınan fen öğretim programlarının değişmeyen vizyonu haline gelen fen okuryazarı birey yetiştirebilmek için bilgi, beceri ve duyuşsal alanlar ekseninde yapılanan süreçler işe koşulmaktadır. Bu noktalardan hareketle bu çalışmanın amacı fen bilgisi eğitimi alanında beceri temalı olarak yürütülen lisansüstü tezlerin eğilimlerinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda bu çalışma nitel olarak desenlenmiştir. Doküman incelemesi yöntemiyle yürütülen bu çalışmanın verilerini Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (YÖK) bünyesindeki tez merkezinden erişilen lisansüstü (yüksek lisans ve doktora) tezler oluşturmaktadır. YÖK tez merkezinde lisansüstü tezler taranırken gelişmiş tarama seçeneği kullanılarak “beceri” ve “fen” kavramları tüm alanlarda taratılmıştır. 2018 ve sonrasında tamamlanan ve tam metnine erişim izni olan lisansüstü tezler çalışmaya dahil edilmiştir. 2018 yılının kesim noktası olarak belirlenmesinin sebebi 2018 fen bilimleri dersi öğretim programında önceki fen öğretim programlarına kıyasla mühendislik ve tasarım becerilerinin eklenmesi ve 2005 yılından itibaren programlarda ele alınan beceri kavramlarının daha genişletilerek ele alınmasıdır. “Beceri” ve “fen” kavramları içinde geçen ancak fen eğitimi ile ilgili olmayan tezler de çalışmaya dahil edilmemiştir. Veri toplamak amacıyla tez tarama formu hazırlanmıştır. Tez tarama formunda tezin türü (yüksek lisans/doktora), tamamlandığı yıl, yürütüldüğü üniversite, çalışmanın amacı, konusu, beceri kavramının nasıl ele alındığı gibi bazı değişkenler yer almaktadır. Çalışmadan elde edilen bulgular temel değişkenler ekseninde tablolaştırılarak sunulacaktır. Bu çalışmadan elde edilen sonuçların fen eğitimi alanında önemi günden güne artan ve fen eğitiminde her aşamada kullanımı neredeyse zorunlu hale gelen becerilerin lisansüstü tezlerde son beş yılda nasıl ele alındığını ortaya koyarak hem mevcut durumun ortaya çıkarılması hem de bundan sonra yürütülecek tezler için bir çerçeve niteliği taşıyacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Beceri, beceri öğretimi, fen eğitiminde beceriler, lisansüstü tez, doküman incelemesi.