Bildiri Konusu:Matematik Eğitimi
Ortaokul Öğrencileri için Beceri Temelli Sorulara Yönelik Görüşler Ölçeği Geliştirme: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Uluslararası düzeyde yapılan TIMSS ve PISA gibi sınavlarda Türk öğrencilerin başarı ortalamalarının düşük düzeyde kaldığı bilinmektedir. Bu nedenle Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2018 yılından itibaren belirtilen bu sınavlardaki öğrenci başarılarını artırmaya yönelik birtakım adımlar atmıştır. Bunlardan biri, öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerini belirlemeye yönelik hazırlanan ve yeni nesil sorular olarak da adlandırılan beceri temelli soruların merkezi sınavlarda yer almasıdır. Bu kararla, uluslararası sınavlarda hedeflendiği üzere, öğrencilerin matematik okuryazarlığı gibi matematiği kullanarak günlük yaşamla ilişkilendirebilme becerilerini ölçmeyi hedefleyen, akıl yürütme gerektiren ve rutin olmayan problemler öğrenciler için daha önemli hale gelmiştir. Bu nedenle, ortaokul öğrencilerinin matematik dersi özelinde “Beceri Temelli Sorularla” ilgili görüş ve düşüncelerinin belirlenmesine yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmesi ve ilgili alan yazına kazandırılması hedeflenmiştir. Bu araştırmada tarama modeline göre gerçekleştirilen bir ölçek geliştirme süreci amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2022-2023 öğretim yılı ikinci döneminde Ankara ili Etimesgut ilçesinde bulunan 5 farklı ortaokulda okuyan ortaokul 5-8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Geliştirilmesi planlanan ölçekteki maddeler için öncelikle detaylı bir alan yazın taraması yapılmış ve ortaokul öğrencileri ile matematik öğretmenlerinin beceri temelli sorulara yönelik görüş, düşünce, öneri veya beklentilerinin araştırıldığı çalışmalara odaklanılmıştır. Ölçekten elde edilen ham veriler ilk olarak SPSS programına aktarılacak ve betimsel analizler yapılacaktır. Ölçeğin yapı geçerliğini incelemek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yöntemleri kullanılacaktır. Açımlayıcı faktör analizi uygulanarak ölçeğin faktörleri belirlenecek ve çalışmayan maddeler ölçekten çıkarılacaktır. AFA ile belirlenen faktör yapısı doğrulayıcı faktör analizine tabii tutulacaktır. Ölçeğin güvenilirliğinin belirlenmesi amacıyla ise Cronbach α iç tutarlılık katsayısı, düzeltilmiş madde toplam korelasyonu ve %27’lik üst ve alt grupların madde ortalamaları arasındaki farkların anlamlılığı incelenecektir. Böylece elde edilecek nihai formun geçerli ve güvenilir olması halinde diğer araştırmacıların kullanımına sunulacaktır. Araştırmanın ön bulguları ışığında, ölçekte yer alması planlanan kategoriler: öğretim ile uyum/ kaynaklara ulaşma, dirayet (dayanıklılık), özyeterlik algısı, inanış ve tutum olarak belirlenmiştir. Ölçekte ayrıca, beceri temelli soruların özelliklerinin belirlenmesine yönelik maddelerin bulunduğu ayrı bir bölüm yer alacaktır. Bu kategorilere uygun olarak madde havuzu oluşturulmuştur. Maddelere yönelik içerik ve dil açısından uzman görüşleri alınarak ölçeğin son hali belirlenecektir.
Anahtar Kelimeler: Beceri temelli sorular, yeni nesil sorular, ortaokul öğrencileri, ölçek geliştirme.