Bildiri Konusu:Matematik Eğitimi


ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİKSEL DÜŞÜNMELERİNİ ORTAYA ÇIKARMAYA YÖNELİK ÖĞRETMEN SORGULAMASININ GELİŞTİRİLMESİ
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN
MATEMATİKSEL DÜŞÜNMELERİNİ ORTAYA ÇIKARMAYA YÖNELİK
ÖĞRETMEN SORGULAMASININ GELİŞTİRİLMESİ

Özlem KALAYCI1 Zülbiye TOLUK UÇAR2

MEB, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Doktora Öğrencisi, 1ozlem.ogretmen22@gmail.com
Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, 2toluk_z@ibu.edu.tr

Bu araştırmanın amacı, ortaokul matematik öğretmenlerinin öğrencilerin matematiksel düşüncelerini açığa çıkarmaya yönelik, sorgulama becerilerinin gelişiminin incelenmesidir. Bu amacı gerçekleştirmeye yönelik; video kulüp çalışmalarıyla, öğretmen farkındalığı bağlamında uygulanacak olan bir mesleki gelişim programının, öğretmen sorgulamasının gelişimini nasıl ve ne şekilde etkilediği ortaya konulacaktır. Araştırma 2021 – 2022 eğitim öğretim yılında Bartın ilinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı orta sosyo- ekonomik düzeydeki öğrencilerin bulunduğu okullarda görev yapan iki ortaokul matematik öğretmeni ile yürütülmüştür. Katılımcıların; farkındalık temelli bir mesleki gelişim programına dahil edilerek; video kulüpler aracılığıyla PAB bağlamında, öğrencilerin matematiksel düşüncelerini fark etme becerilerinin gelişimi desteklenmiştir. Böylesi bir mesleki gelişim programının planlanma gerekçesi; katılan öğretmenlerin, farkındalık becerilerini kendi öğretimlerine yansıtarak, aldıkları bu eğitimlerin, sorgulama becerilerinin gelişimine katkı sağlayacağı düşüncesidir. Bu anlamda, öğretmenlerin farkındalık becerilerinin gelişiminin video kulüpler aracılığıyla desteklenmesinde, öğretim deneyi modeli uygun görülmüştür. Çünkü bu yöntem, araştırmacının öğretim sürecini tasarladığı, öğretimde yer alacak etkinlikleri organize ettiği, temelde keşfedici olduğu ve öğrencilerdeki bilgi ve kavram gelişimini izlemeyi amaçladığı kavramsal bir araçtır (Steffe & Thomson, 2000). Araştırmanın uygulama aşaması; 2021-2022 eğitim öğretim yılının bahar döneminde iki ilköğretim matematik öğretmenin haftalık 2’şer ders saatlerinin toplamda, 10 ve 11 hafta boyunca gözlemlenerek video kaydına alınması ile toplamda 17 haftalık süreçte gerçekleştirilmiştir. Öğretmenlerin, öğrencilerin matematiksel düşüncelerini açığa çıkarmaya yönelik farkındalık becerilerinin gelişim sürecinin incelenmesinde; ders öncesi – sonrası yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler ve video kulüp çalışmalarından elde edilen veriler; Aktör, Konu, Tutum ve Değerlendirme alt boyutlarında analiz edilmiştir. Bu verilerin analizinde; Van Es’in (2011) öğretmenlerin, “Öğrencilerin Matematiksel Düşüncelerini Fark Etmeyi Öğrenme (Learning to Notice Student Matematical Thinking)” olarak tanımladığı kavramsal çerçevenin; Bozkuş (2020) tarafından genişletilmiş halinden yararlanılmıştır. Ayrıca, öğrencilerin matematiksel düşüncelerinin açığa çıkarılmasında ise, Fraivillig, Murphy ve Fuson (1999) tarafından geliştirilen (EK-1), öğrencilerin matematiksel düşüncelerinin nasıl geliştirileceğine yönelik Düşünmeyi Geliştirme Modeli’nden (Advancing Chidren’s Thinking (ACT)) yararlanılmıştır. Öğretmen sorgulamasının gelişim sürecinin ortaya konulmasında bu çerçeveden yararlanılmış; öğretmenlerin sorgulama becerileri; öğrencilerin matematiksel düşüncelerini “ortaya çıkarma”, “destekleme” ve “genişletme” alt boyutlarında ele alınmıştır. Veri analizinin bir kısmı gerçekleştirilmiş olup; analiz süreci devam etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Öğretmenlerin Fark Etme Becerileri, Öğretmenlerin Sorgulama Becerileri, Öğrencilerin Matematiksel Düşünceleri, Ortaokul Matematik Öğretmenleri.

Kaynakça
Ball, D. L., Thames, M. H. & Phelps, G. (2008). Content knowledge for teaching: What makes it special? Journal of Teacher Education, 59, 389–407.
Boaler, J., & Brodie, K. (2004). The importance, nature and impact of teacher questions. In D. E. McDougall, & J. A. Ross (Eds.), Proceedings of the 26th Meeting of the North American Chapter of the International Group for the Psychology of Mathematics Education (pp. 774–782).
Cayton, C., Hollebrands, K., Okumus, S., & Boehm, E. (2017). Pivotal teaching moments in technology-intensive secondary geometry classrooms. Journal of Mathematics Teacher Education, 20(1), 75–100.
Shulman, L. S. (1987). Knowledge and teaching: Foundations of the new reform. Harvard Educational Review, 57(1), 1-22.




Anahtar Kelimeler: Öğretmenlerin Fark Etme Becerileri, Öğretmenlerin Sorgulama Becerileri, Öğrencilerin Matematiksel Düşünceleri, Ortaokul Matematik Öğretmenleri.