Bildiri Konusu:Fen Bilimleri Eğitimi


Bilim Otobüsü Gezme Etkinliği Hakkında Ortaokul Öğrencilerinin Görüşleri
Öğrenme, tek bir mekânla sınırlı olmayan, bireylerin etkileşimle doğrudan veya dolaylı olarak edindikleri bilgilerden oluşan, bireylerin yaşantılarına devam etmeleri için gerek duydukları kazanımlardır. Okullar öğrenmenin gerçekleştiği önemli unsurlardan birisi olmakla birlikte öğrenme sadece okullarda gerçekleştirilen bir süreç değildir. Özellikle bilim eğitimi okul sınırlarını aşmalı ve bilimin gerçekleştirildiği ortamlarda gerçek gözlemlerden faydalanılarak yürütülmelidir. Çevreyi anlamak ve keşfetmek olarak açıklanan fen eğitiminde okul dışı etkinliklerle öğrencilerin derse olan ilgi ve motivasyonları artırılabilir. Sınıf dışı öğrenme ortamlarında öğrenciler olgu ve olayların birebir içerisinde olacağı için öğrencilerin konuyu öğrenmeleri daha kalıcı, eğlenceli ve zevkli hale gelmesi sağlanabilir. Bu anlamda fen öğretimi için; sınıf dışı öğrenme ortamları olan bilim, sanat ve arkeoloji müzeleri, kamplar, açık hava laboratuvarları, akvaryumlar veya doğal ortamlar gibi okul dışı alanlardan faydalanılabilinir. Bu okul dışı öğrenme alanlarından biride, bilim otobüsü ziyaretleridir. Okul dışı etkinlikler ile öğrencilerin tüm duyuları harekete geçer ve bilim ile günlük hayat arasındaki bağı kurmaları daha kolay olur. Fen öğretiminin daha amacına uygun hale getirilmesi ve öğrencilerin bu derse ilgilerinin arttırmak amacıyla bilim ve teknoloji otobüslerine yapılan geziler ve bu gezilerde materyallerin etkin bir şekilde fen öğretiminde kullanılması önerilmektedir. Bu araştırmada ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi kapsamında gerçekleştirilen bilim otobüsü gezisine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel bir araştırma yöntemi olan fenomenoloji ile yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini amaca uygun örneklem yolu ile seçilen, 2022-2023 eğitim öğretim yılında Diyarbakır iline bağlı devlet ortaokulunda öğrenim gören 5 kız 5 erkek toplamda 10 kişilik 7. Sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Bu kapsamda öğrencilerle fen eğitimine yönelik okul dışı etkinlik düzenlenmiştir. Diyarbakır İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından organize edilen bilim otobüsü okulumuza getirilmiştir. Bilim otobüsünde fen konuları hakkında bilgiler verilmiş öğrencilerin gözlem ve incelemeler yapmaları sağlanmıştır. Okul dışı etkinliğin öğrencilerin görüşlerini nasıl etkilediğini belirlemek için yarı yapılandırılmış mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Bu süreçte araştırmacı tarafından elde edilen veriler, araştırma sorularının yanıtlanmasında kilit rol oynaması muhtemel kavramlar kullanılarak temalar ve kodlar oluşturulmuştur. Ayrıca verilerin geçerliliğini arttırmak için öğrenci cevaplarından alıntılar sunulmuştur. Araştırma sonucunda, öğrencilerin ilgi, istek ve meraklarında değişimler gözlemlenmiştir. Mülakatlardan elde edilen verilere göre öğrenciler; okul dışı öğrenme ortamlarının öğrenmeleri üzerinde olumlu etkiye sahip olduğunu, uzmanlardan bilgi almak, merak artırıcı ve faydalı, farklı ortamlar ve araç-gereçler tanıma fırsatı sunan, eğlenceli, dikkat çekici, derse ilgi arttırıcı ve ayrıntılı bilgi edinme fırsatı sunan bir etkinlik olarak gördüklerini sıklıkla belirtmişlerdir. Bu sonuca göre özellikle ortaokul Fen Bilimleri Öğretim Programındaki fen derslerine yönelik öğrencilerin ilgi ve isteklerini arttırmak amacıyla; okul ve sınıf dışı etkinliklerle desteklenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Fen Bilimleri Dersi, Ortaokul Öğrencileri, Bilim otobüsü