Bildiri Konusu:Matematik Eğitimi


Matematik Öğretmen Adaylarının Göç Konusuna İlişkin Kurdukları Problemler
Problem çözme becerisinin ötesinde problem kurma da önemli bir beceridir (Silver,1994). Gerçek hayatta karşılaşılan durumlar problem bağlamları olarak kullanılarak öğrencilerin matematiğe ilgisini artırmak, yenilikçi çözümler üretme ve eleştirel düşünme becerilerini desteklemek mümkün olabilir (English&Gainsburg, 2016). Örneğin, çevre, ekonomi, sosyal sorunlar vb. üzerine düşünme ve bunlara yönelik matematiksel problemler oluşturmak, öğrencilerin sorgulayan, eleştirel düşünebilen ve çözüm üreten bireyler olarak yetişmelerine destek olabilir. Türkiye’de yapılan çalışmalar öğrencilerin ve matematik öğretmenlerinin problem kurmada yeterli olmadıklarını fakat belirli eğitimler ile geliştiklerini göstermektedir ki bu öğrencilerin problem kurma becerilerini geliştirmede kritik rol oynamaktadır (Dede&Yaman, 2005; Gökkurt et al.,2015; Karadeniz,2021; Korkmaz&Gür,2006; Crespo,2015).
Bu çalışmada, matematik öğretmen adaylarının problem kurma becerilerinin gelişmesini desteklemek için göç bağlamında problem kurmaları istenmiştir. Çalışmaya, bir devlet üniversitesinde seçmeli matematiksel modelleme dersi alan 12 matematik öğretmeni adayı katılmıştır. Katılımcılara bir yarı-yapılandırılmış problem kurma etkinliği çerçevesinde TÜİK Uluslararası Göç İstatistikleri (2016-2019) raporundan derlenen göç konusunda bazı veriler sunulmuştur ve verilerden yola çıkarak bir sorun belirlemeleri ve bunu araştırmaya yönelik bir problem kurmaları; çözüm üretmeleri; öneride bulunmaları istenmiştir. Araştırma verilerini iki haftalık bir süreçte toplam 5 ders saatinde katılımcılardan derlenen yazılı grup raporları, araştırmacı gözlem notları, hatırlatıcı notlar oluşturmaktadır. Açık kodlama yoluyla temalar oluşturularak sonuçlar raporlanmıştır. Veri analizinde, araştırmacı notları ile öğrenci raporları çözüm yolları için beraber ele alınmış, analizde veri çeşitlemesi sağlanmıştır.
Problem kurma çalışmasında bazı gruplar başlangıçta konu hakkında daha fazla bilgi edinmek için detaylı bir araştırma yaparken; bazı gruplar konuyla ilgili önceki tecrübelerini dikkate almışlardır. Problem kurduktan sonra ise her grup veriler üzerinden sayısal dönüşüm ve çeşitli analizler yaparak benzer aşamaları tecrübe etmişlerdir. Çözüm yollarına bakıldığında her bir grubun bazı veriler üzerinden uygun fonksiyon uydurarak ilerlediği görülmüştür. Ayrıca öğretmen adayları oluşturdukları soruların anlam ve önemini gerekçelendirerek açıklamışlar, göç sorunuyla ilgili durumları farklı boyutlarda ele alarak tartışmışlar ve çözüm önerilerini sunmuşlardır. Gerçek hayatta karşılaşılan sosyal olaylar ve durumlar kapsamında problem kurma konusunun ele alındığı bu çalışmanın sonuçları, öğretmen yetiştirme ve araştırma boyutlarında tartışılacaktır.

Kaynakça
Crespo,S.(2015). A collection of problem-posing experiences for prospective mathematics teachers
that make a difference. In F. M. Singer, N. F. Ellerton & J. Cai, J. (Eds), Mathematical problem posing: From research to effective practice (pp. 494-511). Springer.
Dede,Y. & Yaman,S.(2005). Matematik öğretmen adaylarının matematiksel problem kurma ve problem çözme becerilerinin belirlenmesi. Eurasian Journal of Educational Research,18, 41-56.
English,L.D., & Gainsburg, J.(2016) Problem solving in a 21st-century mathematics curriculum. In L. D. English & D. Kirshner (Eds.), Handbook of international research in mathematics education (pp. 313-335). Routledge.
Gökkurt,B., Örnek,T., Hayat, F., & Soylu,Y.(2015). Öğrencilerin problem çözme ve kurma becerilerinin değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,4(2).
Karadeniz,K.(2021). Investigation and Comparison of Middle and High School Mathematics Teacher Candidates’ Problem Posing Skills.  [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Universitesi.
Korkmaz,E.& Gür,H.(2006). Öğretmen adaylarının problem kurma becerilerinin belirlenmesi. BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi,8(1).
Silver, E. A.(1994). On mathematical problem posing. For the Learning of Mathematics, 14(1), 19– 28.

Anahtar Kelimeler: Problem Kurma, Matematik Öğretmen Adayları, Göç